Grudzień to czas magicznej atmosfery, rodzinnych spotkań i wspólnego świętowania. W polskiej tradycji Święta Bożego Narodzenia zajmują szczególne miejsce, łącząc rytuały przy wigilijnym stole z symboliką gościnności. Aż 95% Polaków deklaruje obchodzenie tych świąt, z czego większość organizuje wieczerzę wigilijną. Jednakże przygotowania te niosą ze sobą także współczesne wyzwania, takie jak wzrost cen żywności czy problem marnotrawstwa.
Zarówno jedzenie jak i stosunek do osób potrzebujących są mocno związane ze świątecznymi tradycjami. To w tym czasie częściej myślimy o osobach potrzebujących pomocy, są organizowane liczne akcje, których celem jest zapewnienie godnych Świąt osobom w trudnej sytuacji życiowej. To, w jaki sposób Polacy podchodzą do tych zagadnień Banki Żywności spytały grupę 1 009 Polaków w ramach raportu „Zmarnowane Święta”.
– W święta, kiedy celebrujemy czas bliskości i dzielenia się, pamiętajmy o odpowiedzialności – zarówno wobec osób potrzebujących, jak i wobec żywności znajdującej się na naszych stołach. Każda potrawa powinna być przygotowana z rozmysłem, a nadwyżki mogą stać się wsparciem dla innych, zamiast lądować w koszu. Razem możemy sprawić, że Święta będą naprawdę pełne dobra i troski – mówi Beata Ciepła, Prezes Zarządu Federacji Polskich Banków Żywności.
Ponad połowa Polaków (53,52%) przygotowuje na Wigilię od 6 do 11 dań, zachowując różnorodność posiłków, ale jednocześnie dostosowując się do realiów codziennego życia. Jedna trzecia badanych (32,93%) kultywuje tradycję dwunastu potraw, symbolizującą duchowy wymiar świąt, natomiast 13,55% wybiera bardziej kameralne menu z 1–5 potrawami.
Gościnność przy wigilijnym stole
Jednym z najbardziej symbolicznych elementów polskiej Wigilii jest dodatkowe nakrycie dla niezapowiedzianego gościa. Aż 86,56% Polaków co roku przygotowuje talerz, podkreślając swoją otwartość i gotowość niesienia pomocy. Współczesne interpretacje tej tradycji inspirują do działań wspierających osoby samotne lub potrzebujące, co stanowi odzwierciedlenie świątecznych wartości miłości i solidarności.
Prawie połowa respondentów zadeklarowała również wolę przyjęcia w Święta obcej osoby potrzebującej, a co piąta osoba wsparłaby kogoś takiego rzeczowo lub finansowo. Gdyby do ich drzwi zapukała z kolei niezapowiedziana osoba spokrewniona – miejsce przy stole dla kogoś takiego znalazłoby się w 83,50% domów.
Problem marnowania żywności
Mimo starań, po świętach wciąż marnuje się jedzenie – przyznaje się do tego 17,52% badanych. Najczęściej wyrzucane są sałatki (37,79%), pieczywo (13,95%) oraz wędliny (12,79%). W odpowiedzi na ten problem coraz więcej Polaków planuje zmniejszyć ilość kupowanego jedzenia (25,56%), motywowanych wzrostem cen i chęcią ograniczenia strat.
Rozwiązania na „Niezmarnowane Święta”
Aby ograniczyć marnowanie żywności Banki Żywności zachęcają do świadomego planowania posiłków, dzielenia się nadwyżkami z rodziną i znajomymi oraz mrożenia resztek. Tegoroczne Święta to okazja do refleksji nad naszymi tradycjami i codziennymi wyborami. Banki Żywności apelują o zrównoważone podejście do przygotowań, łącząc szacunek do polskich zwyczajów z odpowiedzialnością za środowisko i solidarność z potrzebującymi. To małe gesty, takie jak zaproszenie niezapowiedzianego gościa czy podzielenie się nadwyżkami, czynią Święta naprawdę wyjątkowymi.
27 stycznia 2025 r. media obiegło szokujące zdjęcie zrobione przez mieszkankę Nieporętu, która w okolicznym lesie natknęła się na wysypisko pieczywa. Hurtowa ilość wyrzuconego chleba może sugerować, że nie... czytaj dalej
Banki Żywności rozpoczęły “Zbiórkę żywności dla seniorów”, której celem jest zebranie żywności dla osób starszych, znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej w Polsce. Akcja potrwa od 21 stycznia do 28... czytaj dalej
Dowiesz się, jak nie marnować jedzenia oraz w jaki sposób działają Banki Żywności.
Ratujemy żywność i przekazujemy ją potrzebującym.
Zapisz się na newsletter