17 czerwca 2025
Ile żywności marnują europejscy obywatele?
Unia Europejska (UE) stoi przed poważnym wyzwaniem związanym z marnowaniem żywności, jak wynika z raportu Eurostatu. W 2022 roku każdy mieszkaniec UE wyrzucił średnio 132 kg żywności, co łącznie dało 59,2 mln ton zmarnowanej żywności w całym regionie.
Gospodarstwa domowe były głównym źródłem marnowania żywności, odpowiadając za 54% zmarnowanej żywności, co przekłada się na 72 kg na osobę. Pozostałe 46% pochodziło z różnych etapów łańcucha dostaw żywności:
- Produkcja żywności i napojów – 19% (25 kg na mieszkańca)
- Restauracje i usługi gastronomiczne – 11% (15 kg na mieszkańca)
- Handel detaliczny i dystrybucja żywności – 8% (11 kg na mieszkańca)
- Produkcja pierwotna (rolnictwo) – 8% (10 kg na mieszkańca)
Ten trend podkreśla potrzebę zwiększenia świadomości konsumentów i zmiany ich nawyków. Wskazuje na utrzymujące się problemy, takie jak kupowanie nadmiernych ilości jedzenia, niewłaściwe przechowywanie żywności oraz błędne interpretowanie etykiet. Wyniki sugerują również, że konsumenci mogą nie zdawać sobie w pełni sprawy z wpływu marnowania żywności na środowisko i finanse.
Łączna ilość zmarnowanej żywności na mieszkańca wzrosła z 131 kg w 2021 roku do 132 kg w 2022 roku. Choć wzrost jest niewielki, wskazuje na odwrócenie pozytywnych trendów i utrudnia realizację unijnego celu zmniejszenia marnowania żywności o połowę do 2030 roku.
Kraje o największym marnowaniu żywności na mieszkańca:
- Holandia – około 541 kg na osobę, z czego gospodarstwa domowe odpowiadają za ~30% (162 kg).
- Belgia – około 345 kg na osobę, gospodarstwa domowe: ~38% (131 kg).
- Cypr – około 327 kg na osobę, gospodarstwa domowe: ~41% (134 kg).
Kraje o najmniejszym marnowaniu żywności na mieszkańca:
- Słowenia – około 68 kg na osobę, gospodarstwa domowe: ~47% (32 kg).
- Rumunia – około 70 kg na osobę, gospodarstwa domowe: ~55% (39 kg).
- Malta – około 73 kg na osobę, gospodarstwa domowe: ~50% (37 kg).
Dane te wskazują na znaczne różnice w poziomie marnowania żywności w różnych krajach UE, przy czym niektóre kraje generują znacznie więcej odpadów niż inne. Szczególną uwagę zwraca rola gospodarstw domowych, które w każdym kraju stanowią istotną część całkowitego marnotrawstwa.
Jak sytuacja wygląda w Grecji, Polsce i Bułgarii?
- Grecja, Polska i Bułgaria znajdują się pośrodku zestawienia.
- Grecja ma marnotrawstwo żywności powyżej średniej UE i jest jednym z krajów o najwyższym poziomie strat. Eurostat zaznacza, że Grecja nie dostarczyła danych za 2022 rok, a przedstawione liczby pochodzą z 2021 roku.
- Bułgaria ma marnotrawstwo poniżej średniej UE, co wskazuje na stosunkowo efektywne zarządzanie żywnością. Jednak wzrost w porównaniu z 2021 rokiem budzi niepokój.
- Polska również ma marnotrawstwo poniżej średniej UE, co sugeruje skuteczne praktyki w zakresie zarządzania odpadami. Niemniej jednak konieczne są dalsze działania, aby utrzymać i poprawić te wyniki.
Raport podkreśla pilną potrzebę ograniczenia marnowania żywności w gospodarstwach domowych poprzez edukację, zmiany polityczne i innowacje. Inne sektory osiągnęły względną stabilność, natomiast utrzymująca się dominacja odpadów generowanych przez gospodarstwa domowe wskazuje, że to właśnie zmiany w zachowaniach konsumentów będą kluczowe dla zahamowania tego trendu i realizacji celów zrównoważonego rozwoju.